Waarom is het relevant?

DIVV vindt het belangrijk dat, voordat een innovatie met ontwrichtende elementen wordt verspreid en geïmplementeerd in de maatschappij, een dialoog in de samenleving heeft plaatsgevonden over de mogelijke effecten. Willen we als maatschappij bepaalde innovaties wel/niet en op welke manier dan wel of niet? En wie mag dat bepalen? Innovaties zoals o.a. kunstmatige intelligentie (A.I.), gentechnologie, Blockchain en robotisering zijn een feit en hebben potentieel een groot maatschappelijk ontwrichtend karakter in zich.

Kunnen we en willen we voorwaarden aan innovaties scheppen ter bescherming van de normen en waarden die wij nu kennen? En zo ja, hoe dan? Zo niet, waarom niet?

Deze dialoog en de vormgeving van een toekomstvisie vindt DIVV niet alleen waardevol maar ook noodzakelijk ter bescherming van de (liberale) normen en waarden waarop onze maatschappij is gebouwd. Daarbij vragen wij ons ook af of we wel universele liberale waarden kunnen en willen benoemen. 

Meaningful Human Control

Hoe ver gaat “human control”? Wanneer is “human control” wel of niet “meaningful”(belangrijk)? Geven wij de wetenschap en innovaties onbegrensde en onbeperkte vrijheden, zelfs wanneer de implementatie van deze disruptieve technologieën onze vrijheden beperken? Wanneer dient de overheid in te grijpen en is dit wel wenselijk?

Gedragswetenschappen, Ethiek en Liberalisme

Dit netwerk toetst de impact van innovatie op de maatschappij langs 3 assen. Gedragswetenschappen, Ethiek en Liberalisme zijn het waarom en het hoe achter innovatie.

  • Wat - Innovatie / uitvinding
  • Waarom - Gedragswetenschappen

Wetenschappelijke ontwikkelingen en innovaties worden gedreven doordat mensen gezonder, zelfstandiger en zelfredzamer willen worden. Innovatie komt voort uit gedrag. Maar heeft innovatie ook invloed op gedrag(verandering)? 

Is innovatie onderdeel van een nieuwe morele ontwikkeling of moeten innovaties zich aanpassen aan onze bestaande normen waarden (mensvriendelijke innovatie)?


  • Hoe - Ethiek

Ethiek: onderzoek naar het juiste handelen van mensen (leer van goed of fout).

Ethische vragen komen op dit moment niet bij de ontwikkeling van nieuwe technologieën aan de orde, maar bij de toepassing ervan. Dit is, veelal, te laat om invloed uit te kunnen oefenen. 

Daarom denkt dit netwerk na over mogelijke randvoorwaarden die wij als maatschappij kunnen stellen aan de implementatie van innovaties. Willen wij onze: persoonlijke vrijheid (vrij zijn om te handelen/denken/doen); privacy; (gegevensbescherming) en persoonlijke levenssfeer, beschermen? Heeft de overheid, als beleidsbepaler en wetgever, een rol deze waarden te beschermen? Willen wij onze basiswaarden meenemen in de ontwikkeling van innovatieve technologieën om mogelijke ontwrichting van de samenleving te voorkomen? 

  • Hoe - Liberalisme

Liberalisme: bij de VVD gaat het om de waarden vrijheid, verantwoordelijkheid, verdraagzaamheid, sociale rechtvaardigheid en gelijkwaardigheid van mensen.

Innovaties zouden deze kernwaarden mogelijk kunnen veranderen of aan kunnen tasten. Innovaties kunnen ervoor kunnen zorgen dat het liberalisme en de kernwaarden van het liberalisme (en daarmee van de VVD) veranderen. De manier waarop wij bijvoorbeeld tien jaar geleden tegen privacy (persoonlijke levenssfeer, gegevensbescherming) aankeken is enorm veranderd ten opzichte van nu. Dit netwerk kijkt daarom ook naar de impact die innovatie heeft op het liberalisme.